Fons De Blezer, kunstrecensent

 

FRANS PEERLINGS:  DE UNIVERSELE ZOEKER NAAR DE MAGISCHE KRINGLOOP VAN HET LEVEN.

 

Frans Peerlings is de universele zoeker naar de magische kringloop van het leven.  Voor hem is een schilderij als een cirkel, die als symbool staat voor een gedachte, een begrip, een belangstelling, een levenswijze dat géén einde kent

 

Als in een droom weet hij ons zijn gedachtegoed beeldend te verwoorden.  Hij vertelt niets, wil ook niet navertellen, maar via een geëigende kompositie draagt hij een boodschap uit.  Frans Peerlings verlangt ook niets, maar hoopt geestelijk tot een dialoog te komen..

 

Peerlings’ expressiviteit brengt ons in een andere wereld.  Een wereld waarin de mens nog mag dromen.  Zijn figuratie is niet kwetsbaar, maar ontnuchterend.  Opvallend is dat Peerlings ritmisch speelt met kleur, niet om de kleur maar om de vormgeving esthetisch en inhoudelijk te verwoorden.  Alsof hij ons wil besmetten met zijn drang naar vergelijking, geven zijn werken, stuk voor stuk, ons een impuls om zich individueel te bevrijden van de angst voor de werkelijkheid.

 

Indrukwekkend zijn werken als “Mijn Koninkrijk”, “Het afscheid”, “De Vuurvrouw” en vooral het doek “Het Raakpunt der Aarde”.  Met de sterke aanzet en een overduidelijke symboliek die ons inhoudelijk begeleidt, moeten de kenners van zijn werk in bewondering staan voor de speelse evolutie die men erin ontdekt.  Uit al deze werken spreekt overduidelijk DE BEVESTIGING van Peerlings ARTISTIEKE RIJPHEID

 

Wars van elke invloed heeft hij, in de stilte van zijn atelier, de wansmakelijke evolutie van onze maatschappij verteerd en omgebogen tot een roep om wederzijds begrip en verdraagzaamheid in een door hem geïdealiseerde wereld.

 

Als gevoelig kunstenaar laat Peerlings de emotie van het moment tijdelijk rijpen in zijn onderbewustzijn.  Eens voor het witte doek gezeten, vloeit de tekening eruit.  Lijnen en vormen worden achteraf in kleur gezet, waardoor het gegeven uitgroeit tot een harmonisch geheel. We moeten in zijn oeuvre niet zoeken naar enige thematiek.  Wel treft men  weerkerende symbolen aan die zijn droomwereld beheersen.  Vaak maskeradeachtige wezens, (die we B.V. ook bij Ensor aantreffen), mens en dier, vogels en planten, worden hierbij tot leven gebracht.   In zijn visuele voorstelling geeft hij de nodige spankracht via de lineaire verbinding, die als een rode draad door zijn werk loopt.

 

Spontaan weet hij ruimte te scheppen.  Een ruimte die op zichzelf een aanwijzing geeft aan de kijker om zijn eigen droom in te vullen  Deze opvallende verrijking in zijn recent werk is naar mijn mening vooral te danken aan de thans ingelaste rustposes.  Zijn fijngevoeligheid voor wat de kleur betreft, geeft ons een inzicht nopens zijn gemoedstoestand van het ogenblik.  In zijn geheel is zijn werk rustiger en vrolijker geworden. Nemen  we rustig de tijd om zich in te leven in zijn doek “Het Raakpunt der Aarde”, dan ervaart men hoe de kunstschilder de voeling met zijn eigen kosmos inschat.  Even raakt zijn droomwereld de aarde om dan snel terug de weg naar de ruimte te kiezen.  Een ruimte waarin hij vrijer kan denken en leven.

 

Het oeuvre van Frans Peerlings heeft zich door de jaren heen verdiept.  Technisch heeft men niet te zoeken om hem in één of ander –isme onder te brengen.  Peerlings licht een sluier op van zijn eigen  “ik”, en vanuit het onbewuste heeft hij zich  EEN EIGEN FAKTUUR opgebouwd van waaruit hij, als een dichter, zijn plaats inneemt door zijn droomwereld esthetisch-picturaal te brengen.

 

 

Uit openingstoespraak tentoonstelling Frans Peerlings.
8 september 1995 – Kasteel Bel-Air Willebroek.

 

Fons De Blezer, art reviewer

 

FRANS PEERLINGS: THE UNIVERSAL SEEKER OF THE MAGICAL CIRCLE OF LIFE

 

Frans Peerlings is the universal seeker of the magical circle of life. To him, a painting is like a circle, which is the symbol of a thought, a concept, an interest, a way of life that has no end.

 

Like in a dream, he knows how to present his ideas to us through images. He doesn’t tell anything, doesn’t want to retell, but through his own composition he transfers a message. Frans Peerlings doesn’t want anything either, but he hopes to psychologically enter into a dialogue.

 

Peerlings’ expressivity brings us to another world. A world in which man can still dream. His figuration is not fragile, but eye-opening. It is remarkable that Peerlings rhythmically plays with colour, not because of the colour but to aesthetically and content-wise express the style. As if he wants to contaminate us with his urge to comparison, his paintings give us, piece by piece, an impulse to individually free ourselves from fear for reality.

 

Paintings such as “Mijn Koninkrijk” (My kingdom), “Het Afscheid” (The departure), “De Vuurvrouw” (The fire woman) and especially the painting “Het Raakpunt der Aarde” (The point of contact of Earth) are impressive. With the strong starting point and an obvious symbolism that guides us content-wise, the connoisseurs of his work should admire the playful evolution that can be discovered in it. From all those works, the CONFIRMATION of Peerlings’ ARTISTIC MATURATION is more than obvious.

 

Averse to every influence, in the silence of his atelier, he digested the tasteless evolution of our society and bent it into a call for mutual understanding and tolerance in a world he idealized.

As a sensitive artist, Peerlings let the emotion of the moment mature for a while in his subconscious. Once he sits in front of the canvas, the drawing flows out of his mind. Lines and shapes are coloured afterwards, so that the element develops into a harmonic entity. We shouldn’t look for themes in his work. However, it is possible to discover repeated symbols that dominate his dream world. Creatures are represented as if being in a masquerade (which we can, for example, also find in Ensor’s work), human and animal, birds and plants, are brought to life. In his visual representation, he gives the necessary tension through the linear connection, which is the leitmotiv in his work.

 

Spontaneously, he knows how to create space. Space which on its own gives a clue to the spectator in order to fill in his own dream. This striking enrichment in his recent work is, in my opinion, realised mostly thanks to the rest periods taken. His sensitivity concerning the colours, provides us an insight with respect to his mood of the moment. In general, his work has become calmer and happier. If we take the time to put ourselves in his painting “Het Raakpunt der Aarde”, then we experience how the painter estimates his contact with his own cosmos. For a single moment, his dream world touches the Earth, to then quickly choose the way towards space again. A space in which he can think and live more freely.

Frans Peerlings’ work has become more profound through the years. Technically we should not seek for a word to put him into one or the other –ism. Peerlings unravels the veil of his own ‘ego’ and from the unconscious, he built up his OWN FACTURE from which he, as a poet, takes his place by aesthetically-pictorially bringing his own dream world.

 

 

From the opening speech exhibition Frans Peerlings

 

8th of September 1995 – Kasteel Bel-Air Willebroek

 

 

 

Gilbert Putteman

Kunstrecensent, schrijver en samensteller van vele gewaardeerde kunstboeken, schrijft in april 1999, ter gelegenheid van de tentoonstelling Frans Peerlings in galerij Goya te Mechelen die hij ook opende , het volgende:

 

 

Wie met Frans Peerlings in kontact komt, begroet in hem een kunstenaar met voortreffelijke kwaliteiten, waarvan het picturaal oeuvre de stempel vertoont van ORIGINALITEIT.  Men staat voor een authentiek werk, drager van een sterke persoonlijkheid; men wordt geconfronteerd met een droomwereld, waarin men géén rekening moet houden met de regels van de logica en met allerlei wetmatigheden.  Men ontwaart als aandachtige kijker een wereld vol erotiek, vol emotie, vol ongerijmdheden, een ietwat schizofrene eigenzinnige wereld waarin mensen en dieren met elkaar praten, dialogeren, communiceren, een wereld van het verleden die ons doet denken aan de vroegere culturen, maar ook een wereld die een toekomstbeeld omvat, een oeuvre met cirkels, bogen, kortom een eigen kosmos, een eigen universum.

Sedert jaren slaagt de schilder er in, in zijn heelal het bewuste en het onbewuste in elkaar te doen vloeien, één te laten worden.

Zijn schilderkunst heeft dan ook een onmisbare densiteit, vol mysticisme, zachtheid, tederheid en met een totaal apart coloriet.

Vaak vertrekt hij van gekende herkenbare motieven die hij dan evenwel dermate transcendeert dat het als het ware een object tot plastische meditatie wordt.  Het is op dat ogenblik dan dat de schilder aan het geheel de fuga’s en de contrapunten van zijn gekleurde cirkels,driehoeken … toevoegt die elkaar bevruchten en hun eigen bestaan gaan leiden in die wereld van Frans PEERLINGS die men gemakkelijkshalve als deze van het onbewuste omschrijft.

Welke stijl de schilder beoefent weet ik niet.  Onder welk-isme men zijn oeuvre dient te catalogeren weet ik evenmin.  Dat hij géén meeloper is, is duidelijk. In feite behoort hij tot géén beweging.  Evenmin kan hij ondergebracht worden bij de magisch-realisten. Hij is in zijn genre UNIEK.

Wat ik wel weet is dat zijn oeuvre getuigt van een grote originaliteit en symboliek, en dat het me geenszins onberoerd laat. Het intrigeert en fascineert me.  Voor mij is hij een dichter van het penseel, een zoeker naar schoonheid die opborrelt uit het onbewuste.

Hij is met andere woorden een APARTE FIGUUR in onze Vlaamse schilderkunst.
Met belangstelling zullen we zijn creatief proces blijven volgen.

 

Gilbert Putteman, art reviewer, writer and composer of many estimated art books, writes the following in April 1999, on the occasion of Frans Peerlings’ exhibition in gallery Goya in Mechelen,

which he also opened:

 

Those who get into contact with Frans Peerlings, greet within him an artist with excellent qualities, of which the pictorial works show the mark of ORIGINALITY. They are in front of an authentic work, carrier of

a strong personality, they are confronted with a dream world in which they don’t have to take into account the rules of logic and all kinds of laws. As attentive spectators, they descry a world full of eroticism, full of emotion, full of illogicality, a somehow schizophrenic obstinate world in which people and animals talk to each other, enter into a dialogue, communicate, a world of the past which makes us think of ancient cultures, but also a world containing an idea of the future, a work with circles, arches, in short an own cosmos, an own universe.

 

For years now, the painter manages to mix the conscious with the unconscious, to let them become one.

 

His paintings therefore have an essential density, full of mysticism, softness, tenderness and with a complete different range of colouring.

 

He often starts from known, recognisable motives which he then transcends in a way that it becomes an object for plastic meditation. It is at that moment that the painter adds the fugues and counterpoints to his coloured circles, triangles,…, which fertilize each other and have their own existence in that world of Frans PEERLINGS which is for convenience’ sake often described as that of the unconscious.

 

Which style the painter belongs to, I don’t know. In which –ism his works should be classified, I don’t know either. The fact that he isn’t a follower, is clear.
In fact, he doesn’t belong to any movement. Neither can he be classified in the magic-realists. He is unique in his genre.

 

What I do know, is that his work shows an enormous originality and symbolism and that it in no way leaves me untouched. It captivates and fascinates me. To me, he is a painter of the brush, a seeker of the beauty that bubbles up out of the unconscious.

 

In other words, he is a SPECIAL CHARACTER in our Flemish art of painting.

With interest, we will continue following his creative process.

 

 

Jean-Pierre De Bruyn, directeur van de kunstacademie van Hamme.

 

FRANS PEERLINGS, EEN BOEIEND FIGUUR.

 

 

Een boeiend figuur, Frans Peerlings.

 

Toen ik voor het eerst zijn schilderijen bekeek moest ik vrijwel onmiddellijk denken aan wat ik destijds bewonderde in Knossos.  Toen ik vernam dat de kunstenaar o.m. geboeid is door Egypte, het complex van Knossos, dat men ten onrechte een paleis noemt en doet denken aan een Egyptisch grafveld, wist ik meteen dat ik op het goede spoor zat

 

Inhoudelijk heeft het oeuvre van Frans Peerlings te maken met mythologie, is het geladen met een niet altijd exact te definiëren symboliek, met andere woorden er wordt van de toeschouwer terdege een inspanning gevraagd om met dat oeuvre contact te krijgen.

 

Frans Peerlings kreeg nooit een academische opleiding.  Maar nu blijkt wel dat hij, louter uit persoonlijke interesse, tijdens zijn studententijd kopieën maakte van o.a. Franse impressionisten.  En veel later realiseerde hij tekeningen en schilderijen waarin droombeelden het onderwerp gingen vormen.  Waarbij door de natuur geïnspireerde motieven tot een sierlijk spel van lijnen en kleuren werden getransmuteerd.  En de wijze waarop dit gebeurt is zodanig authentiek dat we in het werk dat hij aflevert zonder tegenspraak de unieke “manier” van Frans Peerlings herkennen:  alles wordt een droomwereld vol sierlijkheid, gevoel en waanbeeld, een subtiel kluwen van kleuren en lijnen.  Kleuren die hij trouwens mengt op het doek, niet op palet.

 

Aanvankelijk was Frans Peerlings een landschapsschilder.  Maar een ontmoeting met Geo Sempels sorteerde in een totaal vernieuwde aanpak.  Zoals de kunstenaar het mijzelf vertelde.
Hij begint met kringen en ovalen te tekenen of te schilderen.  En dan ontstaat een al dan niet definieerbare vorm.  Onbewust.  Waarbij hij in veel gevallen zelfs geen uitleg kan geven bij wat werd gerealiseerd.  Alhoewel, zoals ik uit gesprekken mocht afleiden er toch altijd een duidelijk groeiproces achter schuil gaat.  Het kunstwerk krijgt dan ook een toegevoegde waarde omdat de toeschouwer er onmiddellijk wordt bij betrokken.  De toeschouwer die zelf wordt uitgenodigd om op ontdekkingstocht te gaan tussen de symbolen die hem worden opgediend.  De toeschouwer die zelf associaties gaat leggen, waarbij het bekijken van het kunstwerk tot een intellectuele bezigheid wordt opgetild.  En dat is de bedoeling van een kunstenaar die titel waardig.

 

In tegenstelling tot Geo Sempels, wiens invloed weliswaar zeer belangrijk was, zo niet bepalend, is Frans Peerlings veeleer bezig met “inhouden”.  Sempels die ik al tweemaal inleidde, was in de eerste plaats met “oppervlakten en vormen bezig”.

 

Het valt me op dat een aantal van Frans Peerlings’ recensenten problemen ondervonden bij de analyse van zijn werk.  En dat is zeer begrijpelijk omdat men bij de confrontatie ermee als in een automatisme gaat zoeken naar de diepere inhouden.  Iemand gebruikte daarbij zelfs de term “surrealisme”.  En had het over een combinatie van realistische elementen met “waanzinnige” toestanden.  Nu voeg ik daaraan toe dat vanaf het einde van de 19de eeuw een aantal kunstenaars een soort van individuele symboliek gingen creëren (bv. Gauguin).  Los van de algemeen in voege zijnde symbolentaal (die dus kan geanalyseerd worden aan de hand van iconografische repertoria) leverden ze scenario’s die slechts met veel inspanning, en soms helemaal niet, konden begrepen worden.  In de 20ste eeuw is men vanaf het metafysisch en het surrealistisch tijdvak bovendien de wereld van het onderbewustzijn, van de droom gaan brengen.  En dat kan in feite alleen door psychologen of psychiaters “gelezen” worden.  En dat is nog moeilijker.  En het is tegen deze achtergrond dat men ook het oeuvre van Frans Peerlings moet situeren.  De kunsthistoricus kan daarbij hoogstens trachten op een aantal universele symbolen, die bij toeval opduiken, de aandacht vestigen.

 

In het recente oeuvre van Frans Peerlings, ontdekt de aandachtige toeschouwer zonder al te veel moeite “aangezichten”.  Af en toe “Ensoriaans” van uitzicht (maar totaal anders van schriftuur:  Peerlings is immers geen picturaal dan wel een lineair “denker”).
Men erkent eveneens “vrouwenfiguren” ten-voeten-uit die enerzijds refereren naar hun elegante zusters uit de oudheid, de renaissance en de belle-époque; of die evengoed herinneren aan het type van “aardmoeders”.  Hoewel: steeds elegant en altijd sierlijk.  Opvallend veel handen ook.  Naast de mens is er ook het dier.  Gestileerde vogels bv.  Die zouden niet misstaan in een Keltenzische of Etrustische tombe.  Slangen (een symbool van alle tijden dat zowel in Egypte, in de bijbel als in het precolumbiaanse ideeëngoed voorkomt).
Er zijn fabeldieren.  Gestileerde planten en abstracte tekens zoals het wiel, het kruisbeeld, e.a.  Frans Peerlings vertelde mij dat de ovaalvorm, die overigens opvallend veel voorkomt in zijn oeuvre, werd geïnspireerd door Geo Sempels.

 

Peerlings realiseerde een veelluik over “oorlog”.  Hij refereert naar begrippen als “levensboom”, “de dood”, …  wat er op wijst dat hij veel bezig is met gebeurtenissen en symbolen die al duizenden jaren een vaste plaats verwierven als thema van de kunstgeschiedenis.

 

Technisch gezien:  Frans Peerlings schildert eerst de voorgrond en dan pas de achtergrond, zoals klassieke meesters dat ook pleegden te doen.  En waarbij het kleurenpalet dat de voorgrond beheerst op een  weliswaar iets serenere manier ook terug te vinden is op de achtergrond.

 

Het oeuvre van Frans Peerlings bezit ongetwijfeld ook decoratieve kwaliteiten.  Los van de voorstelling, die zoals eerder gezegd een daadwerkelijke inspanning vraagt van de toeschouwer, blijft het schilderij een aantrekkelijk en boeiend kijkstuk.  Kenmerkend, en telkens opnieuw als een rode draad, herkenbaar in zijn oeuvre, zijn het speels coloriet en de zwierige lijnvoering.

 

Men zou er finaal kunnen aan toevoegen dat de kunstenaar in een aantal van zijn werken op een bijna Delaunay-achtige manier gaat pagineren.  Waarbij, net als bij de erfisch-kubist, een dynamisch en kleurrijk spel van gekleurde cirkels letterlijk op de toeschouwer afkomt.  Met dien verstande weliswaar dat Frans Peerlings een aantal van die cirkels dan weer gaat invullen met aangezichten.  Waaruit dan weer de meer “geladen” noordelijke zienswijze spreekt.
Dat zijn historische belangstelling voor de kunstgeschiedenis van de late 19de en begin 20ste eeuw nog altijd sporen nalaten kan niet ontkent worden.  Wat niet betekent dat Peerlings meteen als post-modernist of eclecticist, zo men wil, zou moeten getypeerd worden.

 

 

Basistekst kunstinleiding Cultureel Centrum “De Ster” Willebroek 1998.  Duo-tentoonstelling
Frans Peerlings – Geo Sempels. 

Jean-Pierre De Bruyn, principle of the art academy of Hamme.

 

FRANS PEERLINGS, A FASCINATING CHARACTER

 

A fascinating character, Frans Peerlings.
When I first looked at his paintings, I almost immediately thought of what I admired in Knossos in those days. When I heard that the artist was fascinated by, among others, Egypt, the complex of Knossos, that is improperly called a palace and which makes you think of an Egyptian cemetery, I immediately knew I was on the right track

 

Content-wise, Frans Peerlings’ works have to do with mythology. It is loaded with symbolism that is not always exactly definable, in other words, the spectator is expected to do an effort in order to get into contact with that work.

 

Frans Peerlings never had an academic education. However, now it seems that he, out of pure personal interest, made copies of, among others, French impressionists, during his college days. And much later, he created drawings and paintings of which dream images were the subject and where motives, inspired by nature, were transmuted into a graceful play of lines and colours. The way in which that happens, is so authentic that we recognise the unique ‘way’ of Frans Peerlings in the work he finishes: everything becomes a dream world full of gracefulness, emotion and illusion, a subtle jumble of colours and lines. Colours that he, by the way, mixes on the canvas, not on a pallet.

 

Originally, Frans Peerlings was a painter of landscapes. However, a meeting with Geo Sempels resulted in a totally new approach, as the artist himself told me. He starts by drawing or painting circles and ellipses. And then a definable or indefinable shape is created, unconsciously, while, in most cases, he cannot even give an explanation of what he realised. Although I deducted from the conversations we had, that a clear growth process is always behind it all. The work of art therefore receives an additional value because the spectator is immediately involved in it. The spectator who is invited to go on an expedition between the symbols that are presented to him. The spectator who will make associations himself, which will uplift the viewing of the painting to an intellectual activity. And that is the intention of an artist worthy of that title.

 

Opposite to Geo Sempels, whose influence was indeed very important, if not determined his work, Frans Peerlings is more occupied with the ‘content’. Sempels, who I already introduced twice, was occupied in the first place with ‘surfaces and shapes’.

 

I have noticed that a number of Frans Peerlings’ reviewers met some difficulties when analysing his work. And that is very understandable since, if someone is confronted with his work, he will automatically start looking for the deeper content. Someone even used the word “surrealism” and mentioned a combination of realistic elements with “insane” situations. Now I add to those words that from the end of the 19th century, a number of artists started to create a sort of individual symbolism (e.g. Gauguin). Apart from the general language of symbols (which can be analysed by means of iconographic repertories), they created scenarios which could only be understood, by means of a lot of effort and sometimes even not at all. In addition, in the 20th century, artists started to represent the world of the subconscious, of the dream from the metaphysical and surrealistic period. And those portrayals can in fact only be ‘read’ by psychologists or psychiatrists. And that is even more difficult. And it is against this background, too, that people have to situate the work of Frans Peerlings. The art historian can therefore only try to draw the attention to a number of universal symbols, appearing by coincidence.

 

In the recent work of Frans Peerlings the attentive spectator discovers ‘faces’ without too much effort. From time to time, they look ‘Ensorian’ (but are completely different in writing: after all, Peerlings is not a pictorial but a linear ‘thinker’).

 

We can also recognise ‘female figures’ which on the one hand refer to their elegant sisters from ancient times, the renaissance and belle époque; or that just as well remind you of the type of ‘earth mothers’, although always elegant and always graceful. Remarkably many hands, too. Besides the human-being there is also the animal. Stylized birds, for example, that would not be out of place in a Celtic or Etruscan tomb. Snakes (a symbol of all times which can be found in Egypt, as well in the Bible and the pre-Colombian ideas). There are legendary animals. Stylized plants and abstract signs such as the wheel, the crucifix and others. Frans Peerlings told me that the ellipse shape, which quite frequently appears in his work, was inspired by Geo Sempels.

 

Peerlings made several paintings about “war”. He refers to terms such as ‘tree of life’, ‘death’,… which indicates that he is occupied with events and symbols that have been acquiring a place as a theme in art history for thousands of years.

 

From a technical point of view: Frans Peerlings first paints the foreground and then de background, like the classic masters also tried to do. The colour pallet dominating the foreground can also be found in the background, indeed in a somehow more serene way.

 

Without a doubt, the work of Frans Peerlings also contains decorative characteristics. Besides the presentation, which, as mentioned earlier, demands a true effort of the spectator, the painting remains an attractive and fascinating spectacle.
Typically, and it is again and again the leitmotiv, recognisable in his work, are the playful range of colouring and the graceful lines.

 

Finally, it is possible to say that the artist numbers the pages in some of his works in an almost Delaunay-ish way, which results in the dynamic and colourful play of coloured circles literally coming towards the spectator, just like the erfish-cubist does. However, Frans Peerlings will fill in a number of those circles with faces, resulting in a more ‘loaded’ Northern way of thinking.

 

It cannot be denied that his historic interest in art history of the late 19th and early 20th century still leaves marks in his work, which doesn’t mean that Peerlings would have to be typified as post-modernist or eclectic.

 

 

Original text art introduction Cultural Centre “De Ster” Willebroek 1998. Duo exhibition Frans Peerlings – Geo Sempels.